ازبین رفتن حس بویایی یا آنوسمی یکی از وقایع ناخوش آیند در زندگی افراد است. حس بویایی جزوحواس پنجگانه ای است که فرد با استفاده از آن ها قادر به لمس و درک بیشتر محیط و زندگی خود خواهد بود و قطعاً از بین رفتن آن تاثیر بسیاری بر زندگی فرد خواهد داشت. کاهش حس بویایی موجب کاهش کیفیت حس چشایی نیز خواهد شد. بسیاری از بیماران پس از انجام جراحی زیبایی بینی با شکایت از مشکل ازبین رفتن حس بویایی به ما مراجعه می نمایند و برخی دیگر نیز پس از تصادف، ضربه و یا مشکلاتی همچون پولیپ بینی دچار مشکل ازبین رفتن حس بویایی می شوند. در ادامه به بررسی بیشتر این مشکل خواهیم پرداخت.

هایپوسمی یا کاهش حس بویایی چیست؟

کاهش حس بویایی یا Hyposmia به اختلالی گفته می شود که در آن فرد دچار ضعف بویایی یا کربویی می شود. این اتفاق می تواند به مرور و یا یکباره صورت گیرد. این اختلال تقریباً 10% افراد را درگیر می کند که علل مختلفی نیز می تواند داشته باشد. کاهش حس بویایی گاهی به صورت مقطعی و موقتی بوده و گاهی بصورت دائم. معمولاً در پی التهاب مخاط بینی و اختلال در انتقال داده های حسی از بینی به مغز که توسط عصب بویایی صورت می گیرد این اتفاق می افتد و با رفع التهاب و بهبودی فرد این مشکلات رفع می گردد.

علل بروز اختلال هایپوسمی يا كاهش حس بويايي

اختلال هایپوسمی يا كاهش حس بويايي با علل مختلفي ايجاد مي شود، علل بروز اين اختلال در برخي موارد اكتسابي است و پس از مدتي با درمان رفع ميگردد. اما بعضاً در صورت آسيب به عصب بويايي اختلال هایپوسمی قابل بهبود و درمان نيست. در ادامه به بررسي علل بروز اختلال هایپوسمی خواهيم پرداخت:

• سرماخوردگي و التهاب مخاط بيني
• پوليپ بيني
• تومور هاي بيني
• ابتلا به آلرژي
• ابتلا به سينوزيت حاد
• جراحي بيني و آسيب به عصب بيني
• ضربه به بيني در تصادفات و ورزش
• ابتلا به بيماري ديابت و پاركينسون
• اختلالات مغزي و تومورهاي مغزي
• مجاورت با مواد شيميايي و آسيب به عصب

تشخیص بیماری هایپوسمی یا کاهش حس بویایی

برای تشخیص بیماری هایپوسمی یا کاهش حس بویایی لازم است به علائم ایجاد شده دقت نمائید و در گام اول به پزشک متخصص گوش حلق و بینی مراجعه نمائید. معمولاً پزشک در ابتدا با صحبت و بررسی علائم شما را بررسی می نماید و پس با استفاده از آندوسکوپی سینوس، عکسبرداری و معاینه نسبت به تشخیص علل این مشکل اقدام می نماید. در برخی موارد پزشک به جهت لزوم بررسی ساختار بینی و سینوس ها اقدام به بررسی سی تی اسکن می نماید تا تشخیص دقیق تری از علت ایجاد هایپوسمی یا کاهش حس بویایی داشته باشد و روش درمانی دقیقی به بیمار تجویز نماید.

آيا هایپوسمی يا كاهش حس بويايي قابل درمان است؟

سوالي كه ایجاد می شود این است که آیا هایپوسمی یا کاهش حس بویایی قابل درمان است؟ در پاسخ باید گفت بستگی به علت ایجاد هایپوسمی می توان گفت این اختلال قابل درمان است یا خیر. بصور کلی در مواردی که به عصب بویایی آسیبی وارد نشده باشد هایپوسمی قابل درمان است. گاهی اختلالاتی نظیر پولیپ بینی، انحراف بینی و آلرژی می توانند کارکرد گیرنده های بویایی را مختل سازند که در این شرایط پزشک با تشخیص صحیح و درمان امکان بازگشت مجدد حس بویایی را ممکن می سازد. همچنین در مواردی با استفاده از اسپری های مخصوص و دارو های کاهش التهاب نیز درمان کاهش حس بویایی صورت می گیرد.

آیا کاهش حس بویایی بعد از جراحی بینی طبیعی است؟

خیر!  گاهاً بیماران زیادی با شکایت از کاهش حس بویایی پس از جراحی بینی به من مراجعه می کنند که با بررسی بیشتر مشاهده شده که بدلیل عدم توجه پزشک به سلامت فرد و آسیب به گیرنده های بویایی و اختلال در سیستم عصب بویایی موجب هایپوسمی در بیمار شده اند. همچنین در بین عده زیادی این باور وجود دارد که پس از جراحی زیبایی بینی کاهش حس بویایی و کر بویی ایجاد می شود. بهتر است بدانید در صورتی که آسیبی به این گیرنده ها وارد نشود هیچ یک از این موارد اتفاق نخواهد افتاد.